Polska płd-wsch - powrót

Żuraw, dawny dźwig portowy - to obok fontanny z Neptunem - najbardziej wyrazisty symbol Gdańska, zabytek jednoznacznie kojarzony z jego morską przeszłością i potęgą. Dzisiejszy murowano-drewniany Żuraw różni się od pierwszego, całkowicie drewnianego dźwigu portowego zbudowanego w tym miejscu. Najstarsza wzmianka źródłowa o tej budowli pochodzi z 1367 r. Wiemy też, że drewniany dźwig spłonął w 1442 r. Nowy wzniesiono w latach 1442-1444. Składał się z dwóch murowanych baszt, między którymi zainstalowano  drewniany mechanizm wyciągowy. Żuraw był własnością miasta, a administrował nim mistrz dźwigowy. W XIX w. Żuraw utracił znaczenie jako dźwig portowy i był wykorzystywany przede wszystkim do stawiania masztów na statkach wiślanych. Sto lat później służył do wynurzania ruf statków z napędem mechanicznym, by umożliwić naprawę sterów i śrub. Ostatni mistrz dźwigowy Żurawia zmarł w 1858 r. Podczas II Wojny Światowej Żuraw został zniszczony - konstrukcja drewniana spłonęła doszczętnie. Dokumentację rekonstrukcyjną opracowano w 1956 r., a następnie rozpoczęła się odbudowa. W 1962 r. Żuraw został przekazany Muzeum Morskiemu, 10 lat później przemianowanemu na Centralne Muzeum Morskie w Gdańsku.

inne zabytki techniki