Polska płd-wsch - powrót |
|
|
Żuraw,
dawny dźwig portowy - to obok fontanny z Neptunem - najbardziej wyrazisty
symbol Gdańska, zabytek jednoznacznie kojarzony z jego morską przeszłością
i potęgą. Dzisiejszy murowano-drewniany Żuraw różni się od pierwszego,
całkowicie drewnianego dźwigu portowego zbudowanego w tym miejscu.
Najstarsza wzmianka źródłowa o tej budowli pochodzi z 1367 r. Wiemy też,
że drewniany dźwig spłonął w 1442 r. Nowy wzniesiono w latach 1442-1444.
Składał się z dwóch murowanych baszt, między którymi zainstalowano
drewniany mechanizm wyciągowy. Żuraw był własnością miasta, a
administrował nim mistrz dźwigowy. W XIX w. Żuraw utracił znaczenie jako
dźwig portowy i był wykorzystywany przede wszystkim do stawiania masztów
na statkach wiślanych. Sto lat później
służył do wynurzania ruf statków z napędem mechanicznym, by umożliwić
naprawę sterów i śrub. Ostatni mistrz dźwigowy Żurawia zmarł w 1858 r.
Podczas II Wojny Światowej Żuraw został zniszczony - konstrukcja drewniana
spłonęła doszczętnie. Dokumentację
rekonstrukcyjną opracowano w 1956 r., a następnie rozpoczęła się odbudowa.
W 1962 r. Żuraw został przekazany Muzeum Morskiemu, 10 lat później
przemianowanemu na Centralne Muzeum Morskie w Gdańsku. |
inne zabytki
techniki |
|